In gesprek met... Frank Diederen van gemeente Landgraaf

De gemeente Landgraaf zet de Doorbraakmethode in om inwoners met complexe problemen sneller en effectiever te helpen. Met beperkte middelen kan zo vaak een groot verschil worden gemaakt, weet Frank Diederen - kwartiermaker domeinoverstijgend werken bij Maatschappelijke Ontwikkeling. Hij deelt zijn ervaringen en een voorbeeld uit de praktijk.

“Onze samenleving is complex. Sommige inwoners lopen vast door (een combinatie van) problemen zoals schulden, relatieconflicten, opvoedingsvragen, gezondheidsklachten of huisvestingsproblemen. Tegenstrijdige wetten en regels belemmeren soms de hulp. De Doorbraakmethode draait het om: we kijken naar de bedoeling en zoeken naar wat werkt voor de inwoner. Met maatwerk en vaak kleine doorbraakbudgetten kunnen we snel verandering brengen.”

Voorbeeld uit de praktijk
Een jonge studente leefde in een onveilige thuissituatie door het gedrag van haar moeder met borderline. “Zonder ingrijpen had ze waarschijnlijk haar hbo-studie en baan in de supermarkt verloren en was ze in de maatschappelijke opvang beland. Met het doorbraakbudget hebben we de helft van de borg voor een studentenkamer betaald, de rest had ze zelf gespaard. Ze betaalt dit in een jaar terug. Nu woont ze veilig, werkt aan haar relatie met haar moeder en bouwt aan haar toekomst. Geen garantie op succes, maar er is wel een kans gecreëerd.”

Waarom deze aanpak werkt
De Doorbraakmethode start met een snelle inventarisatie en zet in op maatwerk over afdelingsgrenzen heen. “Het motiveert inwoners om verdere stappen te zetten. Gemeenten zoeken vaak oplossingen binnen hun eigen domein, zoals Jeugdhulp, Wmo of Participatiewet. Maar samenwerking met voorliggend veld, welzijn, schuldhulp en huisartsen levert veel meer op.”
Daarnaast stimuleert de methode een cultuurverandering. “Als medewerkers anders leren denken over complexe gezinnen, kunnen ze dat ook toepassen op reguliere casussen. Het maakt bovendien de financiële impact zichtbaar: goed voor het bewustzijn van zowel inwoner als medewerker. En het bespaart ook geld. Niet onbelangrijk als je bedenkt dat in Landgraaf ongeveer de helft van de 150 miljoen euro begroting naar het sociaal domein gaat.”

Toekomstwens
Zijn hoop voor inwoners? “Dat ze merken dat zorg, welzijn en sociaal domein problemen eerder aanpakken en beter samenwerken. Dit geldt ook voor inwoners die al multiproblematiek ervaren. Het gaat om wederzijds vertrouwen en samenwerking zonder de eigen verantwoordelijkheid weg te nemen bij de inwoner.”
En voor de gemeente zelf? “Het is een instrument om de organisatie in beweging te krijgen en verbindingen te leggen. Soms werken collega’s al jaren in hetzelfde gebouw zonder elkaars expertise te kennen. Zet je ze samen aan tafel, dan ontstaan nieuwe oplossingen. Mijn wens is dat deze manier van werken nog meer bij reguliere zaken wordt toegepast. Altijd met de vraag: wat helpt deze inwoner écht vooruit, en hoe vertalen we dat naar maatwerk dat de zelfredzaamheid vergroot?”

Tijdens zogenoemde Sparsessies worden doorbraakcasussen besproken, onder andere met collega’s van de afdelingen WMO, Jeugd, Participatie, OOV en een schuldhulpverlener van Welsun. Samen gingen ze op de foto, met van links naar rechts: Frank Diederen (Kwartiermaker Domeinoverstijgend samenwerken Landgraaf), Lenny Lumens (schuldhulp Welsun), Steef Berben en Christel Didden (WMO Landgraaf).